गोपाल तुळशिराम मापारी : पाच गझला

१.
कैक इच्छा आपल्या अधुऱ्या मनाशी ठेवतो.
आजही मी पोट भरतो,मन उपाशी ठेवतो..

भूक चेटकिणीप्रमाणे हिंडते स्वप्नातही,
भाकरीचे चित्र मी कायम उशाशी ठेवतो.

भटकतो लाखो ठिकाणे कस्तुरी शोधायला,
जन्मभर तो गंध हरणाला प्रवाशी ठेवतो.

तोडणारा हातही करतो सुगंधी मोगरा.
एवढे सौजन्य तो मारेकऱ्याशी ठेवतो.

उगवलो मातीतुनी,मिळणारही मातीत मी,
मूठभर माती सदा अपुल्या मुळाशी ठेवतो.

चेहरा पाहून नाही नियत बदलत आरसा.
राखुनी ईमान तो हर चेहऱ्याशी ठेवतो.

२.

 जात गेला,येत गेला..
 श्वास गिरक्या,घेत गेला.

तो मणी बंदिस्त झाला,
जो कुण्या माळेत गेला.

पोरगी शेतात जाते,
पोरगा शाळेत गेला.

भेटतो बक्षीस मृत्यू,
जन्म जर स्पर्धेत गेला.

तो कसा वाचेल आता ?
जो तिच्या नजरेत गेला.

हूल मृत्यने दिली अन,
जन्मही खो देत गेला.

जिंदगी आगीत होती,
देहही राखेत गेला..

३.

श्वास,निःश्वास नाही,वाहता फक्त वारा,
रोज आयुष्य त्यातुन,घालते येरझारा.

घुसमटीची कहाणी,सांगतो तप्त लाव्हा,
जवळ जाऊन त्याला,एकदा तर विचारा.

काढता पाय घे तू,काळजातून माझ्या,
व्यर्थ करशील कुठवर,आपला कोंडमारा?

दोन डोळ्यात सुद्धा,सूक्ष्म भूगोल असतो,
आसवांच्या नदीला,पापणीचा किनारा.

काल सुखरूप झाली वाटणी वावराची,
चार चिमण्या,पिलांनी फाडला सातबारा.

ही निवडणूक होऊ द्या जरा एकदाची.
दंगलीचा सविस्तर..मांडतो गोषवारा.

यापुढे राहणे जर का स्मशानात आहे.
एक तेथेच सुंदर शामियाना उभारा.

४.
जीवनाचे क्षेत्रफळ सांगा किती?
जेवढी त्या भाकरीची परिमिती.

हा विरोधाभास आहे केवढा ?
पापणीला पूर अन ओंजळ रिती.

शेत रस्त्याने पुन्हा बळकावले.
वाटते आता विकासाची भिती.

पचवतो काळोख रात्रीचा कसा ?
कंदिलाचे कंदिलाला माहिती...

जन्म-मृत्यू दोन बिंदू नेमके..
संपते तितक्यात अपुली भूमिती.

फक्त दांडे लावले गेले नवे...
तीच आहे मात्र झेंड्याची स्थिती..

५.

 स्वप्नात येत असतो,दररोज फलक काळा.

बहुदा जिवंत आहे...हृदयात एक शाळा.

मी तालमेल सांगा,घालू कसा ऋतूंचा ?
नशिबात ऊन आहे,डोळ्यात पावसाळा.

जाळून देह नुसता,मिटणे अशक्य आहे.
एकेक शेर माझा..गोळा करून जाळा.

हे गणित जीवनाचे,अजुनी अपूर्ण आहे..
दुःखासवे सुखाचा,केव्हा जुळेल ताळा ?

आयुष्य काय आहे...आजन्म भार नुसता,
हृदयावरी निराळा...खांद्यावरी निराळा.

काट्यात वाढलो मी,ओझे नको फुलांचे.
जमल्यास मय्यतीला,इतुके जरूर टाळा.

ती यायचा बरोबर,अंदाज घेत असते.
बहुतेक हृदय हल्ली,झालेय वेधशाळा.

तिमिरात झोपडीच्या,आई मला म्हणाली.
त्या कंदिलास अपुला,तू सूर्य समज बाळा.

- गोपाल तुळशिराम मापारी